Avalex verzorgt het inzamelen en het laten verwerken van huishoudelijk afval en grondstoffen. Dat in opdracht van de gemeenten Delft, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk en Wassenaar. “Gemeenten stellen ieder hun eigen eisen en wensen aan de afvalinzameling. De een wil bronscheiding, de ander heeft voorkeur voor nascheiding”, legt Uyar, de dataspecialist van Avalex, uit. “In totaal gaat het om 175.000 huishoudens waar wordt ingezameld. Daarnaast zijn er drie vaste milieustraten en een mobiele milieustraat, ook heeft Avalex vestigingen in Delft en Rijswijk. “Bij deze kantoren is onze vloot aan inzamelwagens gesitueerd.”
Op dagbasis veel data
Uitgangspunt voor de werkzaamheden is in elk geval een dienstverleningsovereenkomst die zo’n anderhalf jaar vooraf wordt gesloten. Uyar: “We hebben nu al voor 2026 die overeenkomsten gesloten. Op basis daarvan plannen we de dienstverlening zo efficiënt en zo goed mogelijk in. Hoe beter we dat doen, hoe minder belastinggeld nodig is om afval in te zamelen. Daarbij komen allerlei data om de hoek kijken. We hebben op dagbasis een enorme hoeveelheid aan gegevens. Denk aan welke wagens we rijden, welke chauffeurs we op de wagen zitten, in welke gemeente ze rijden en welke orders ze hebben opgepakt. Denk ook aan de weegvoorraad die binnenkomt aan verschillende soorten afval. Elke wagen krijgt in de ochtend een route mee. Daarna registreren we vervolgens het soort afval en waar het wordt gestort aan het einde van de dag. Ook houden we de kwaliteit van de grondstoffen bij. Je wilt niet dat er tussen je papier bijvoorbeeld restafval zit. Het papier kan dan namelijk voor gebruik als grondstof weer worden afgekeurd. Dat zou zonde zijn.”
Hoe maak je chocolade van al die data? Uyar vertelt ook over meldingen vanuit burgers in de betreffende gemeenten. “Denk aan een container die vies is, een container die vol is of een container waar vuil naast is gezet. Of aan meldingen over illegaal gedumpt afval .” Ook intern is er van allerlei data beschikbaar. Uyar: “Gegevens bijvoorbeeld over ziekteverzuim maar ook hoe vaak een uitzendkracht is ingezet.” Kortom, er is bij Avalex data genoeg, maar hoe maak je er chocolade van? 1 april 2023 begon Uyar bij Avalex. “Toen heb ik voor het eerst met Ruben Waardenburg van The CDO kennisgemaakt.”
Uyar: “We besloten gezamenlijk datagedreven werken bij het fundament aan te pakken. Zonder juiste, betrouwbare en terug te voeren data, kun je namelijk processen niet stroomlijnen.”
Betrouwbare rapportages voor gemeenten
“We zorgden er allereerst voor dat we juiste en betrouwbare rapportages konden maken voor onze aangesloten gemeentes”, aldus Uyar. “Maar ook dat de gegevens duidelijk zouden overkomen bij de gebruikers van die data. Dat de boodschap van de data helder is. Dat is belangrijk, want gemeentes kopen dienstverlening bij ons in en willen dus weten in hoeverre het goed loopt. Daarbij gaan we voor 99,9 procent als doel. Dat betekent dat we 99,9 procent van de inzameling in een keer goed willen laten gaan.”
Voortborduren met apps
“Als je eenmaal de kwaliteit van de data op orde hebt, kun je daarop voortborduren”, vervolgt Uyar. “ Er waren tal van apps met data van verschillende aspecten van het bedrijf. Ruben en ik hebben deze doorgenomen. Waarom zijn deze gebouwd? Worden ze in voldoende mate gebruikt? Hebben we ze nodig? Daarnaast hebben we ook geïnventariseerd wat er nog extra nodig was. Daar kwam bijvoorbeeld uit dat we voor de uitvoering van het werk de leidraadrapporten konden digitaliseren. Daarin brengen we de fysieke belasting van medewerkers in kaart en proberen we met maatregelen deze gericht te verminderen.”
Gegevens aan elkaar koppelen
Avalex gebruikt PieterBas, een ERP-systeem voor afval en recycling. Daarbovenop gebruikt het bedrijf Qlik als business intelligence-systeem. Uyar: “Dat bronsysteem is een wat ouder systeem dat sinds afgelopen jaar niet meer wordt doorontwikkeld. We hebben een Europese aanbesteding uitgezet om naar een nieuw systeem over te gaan. We weten nu al dat we PieterBas niet met een systeem kunnen vervangen. Dat gaan meerdere modules worden. PieterBas is erg statisch. We konden geen gegevens aan elkaar koppelen. Met Qlik konden we wel bovenlangs die gegevens aan elkaar koppelen. Bijvoorbeeld om efficiënte aanrijroutes voor de inzameling te maken. Of een planbord voor de chauffeurs dat we via een televisie in de kantine aan hen kunnen laten zien.”
Sensoren in bakken
Planning, rapportage, maar ook stuurinformatie voor het bedrijf verloopt via Qlik. Uyar: “Voor technisch beheer hebben we een applicatie over hoe vaak ondergrondse bakken worden geleegd, hoe vol deze zitten en hoe snel een bak volloopt. Daarvoor gebruiken we de sensoren die in de bakken zijn geplaatst. Op basis daarvan kan technisch beheer zien hoeveel bakken er zijn en of er eventueel bakken bij geplaatst moeten worden omdat de bestaande bakken te snel vollopen. Maar ook: klopt wat we hebben afgesproken aan inzameling met de praktijk in een betreffende gemeente? Moeten we wellicht onze planning aanpassen? Denk ook aan illegaal gedumpt afval. Stel, er komen stelselmatig vaker meldingen vanuit een straat waar er eerder geen problemen waren. Dan moeten we dat signaal delen met handhaving van de gemeente.”
Met data processen in beweging zetten “De hoeveelheid data bij ons zijn als zandkorrels op een strand”, concludeert Uyar. “Maar met data alleen kun je niets in beweging zetten. Het gaat pas leven als je processen kunt aanpassen en datagedreven kunt werken. We hebben data uit diverse delen van PieterBas aan elkaar kunnen koppelen. Samen met The CDO. Het mooie daarvan is nu dat bijvoorbeeld chauffeurs naar ons toekomen. ‘Ik rijd op maandag op een van de drie wagens voor PMD-inzameling in Leidschendam. Ik heb het gevoel dat ik later ben dan de rest. Is daar een logische verklaring voor?’ Kortom, data gaan leven.”
Uyar ervaart de samenwerking met The CDO als hecht. “Het gaat veel verder dan vragen naar hoe je weekeinde was. Het is een echt volledige samenwerking, met persoonlijk en professioneel contact. Het is adviseren, sparren, analyseren, concreet aanpakken en samen realiseren. Als er spoed bij is, voelen de specialisten van The CDO dat heel goed aan en denken ze probleemoplossend mee. Dat alles maakt dat wij data zo kunnen interpreteren en gebruiken dat we de uitvoering van afvalverzameling steeds beter inrichten. Dat is pure winst.”